تعریف و ویژگی‌های بازی‌ جدی؛ بازی جدی چیست ؟

بازی‌های دوران نوجوانی خودتان را به یاد دارید؟ مثلا بازی‌های ویدیویی با دوستانتان. شما احتمالا کلمه بازی را با سرگرمی، هیجان یا تفریح در کنار دوستانتان تداعی می‌کنید. اما بازی جدی چیست؟ بازی‌ها ظرفیت استفاده برای آموزش موضوعات زیادی را دارند. به عنوان مثال، بازی‌هایی وجود دارند که به شما در مورد مسائل زیست محیطی اطلاعات می‌‌دهند، یا نحوه‌ی مقابله با یک بیماری خاص مانند دیابت را به شما آموزش می‌دهند.به این نوع بازی‌ها، «بازی‌ جدی» (Serious Games) می‌گوییم.

بسیاری از افراد در مورد بازی‌ جدی چیزی نمی‌دانند و اغلب یک نوع سردرگمی در مورد این اصطلاح وجود دارد. به نظر می‌رسد کلمات «جدی» و «بازی» با هم در تناقض باشند! قبل از هرچیز یک نمونه از بازی جدی ببینیم!

پرسش این است که آیا بازی‌ها می‌توانند جدی باشند و آیا این به معنی آن است که به هیچ وجه سرگرم‌کننده نیستند؟ بازی‌های جدی قطعاً می‌توانند سرگرم‌کننده باشند. اما مهم‌ترین عاملی که آن‌ها را از بازی‌های سرگرمی جدا می‌کند، هدف آموزشی آن‌هاست.

بنابر مطالب پیش‌گفته، بازی‌ جدی بازی‌ است که از رویکردهای بازی‌های رایانه‌ای و بازی‌های شبیه‌سازی برای مقاصد غیرسرگرمی استفاده می‌کند. نکته مهمی که در مورد این نوع بازی‌ها وجود دارد این است که توسعه‌دهندگان بازی‌های جدی اصول انگیزه را از بازی‌های سرگرمی گرفته و از آن برای آموزش بازیکنان (یادگیرندگان) خود استفاده می‌کنند.

با این حال، بازی‌های غیرجدی هم ممکن است چیزی به بازیکنان خود بیاموزند، اما هدف اصلی آن‌ها سرگرمی است.

ویژگی های کلی بازی و نکته خاص بازی جدی

به طورکلی بازی‌ها دارای پنج ویژگی هستند:

1. هدف؛ بازی‌ها همیشه هدف مشخصی دارند و قابلیت‌های بازیکن را از جنبه‌های مختلف افزایش می‌دهند.
2. قانون؛ قوانین تعیین می‌کنند که بازیکن چه کاری می‌تواند انجام دهد و چه کاری نمی‌تواند انجام دهد.
3. بازخورد؛ این اصل به بازیکنان می‌گوید که آیا آن‌ها کار درستی انجام داده‌اند یا خیر. همچنین آن‌ها را در مورد عواقب اشتباهاتشان آگاه می‌کند.
4. رقابت؛ براساس اصل رقابت است که هیچ بازیکنی دوست ندارد در یک مأموریت شکست بخورد!
5. داوطلبانه بودن؛ بازی کردن براساس تمایل بازیکن صورت می‌گیرد.

مشارکت داوطلبانه  در مورد بازی جدی کاربرد ندارد. چرا که این بازی‌ها اغلب بخشی از یک دوره آموزشی هستند که معلم از دانش‌آموزان خود می‌خواهد آن را بازی کنند و یا رئیس شرکت می‌خواهد کارکنان آن را دنبال کنند!

اما، چهار ویژگی اول بازی‌ها (هدف، قانون، بازخورد، رقابت) در مورد بازی‌های جدی کاربرد دارد.

بهترین بازی‌های جدی

در اینجا به معرفی تعدادی از بازی‌های جدی مطرح در دنیا می‌پردازیم البته باید بگوییم که بعضی‌ها بازی جدی و بازی شبیه‌سازی را دسته‌های جدایی در نظر می‌گیرند اما ما چون در اینجا صرفا مثال می‌آوریم آن‌ها را در یک دسته جا داده‌ایم.

شبیه‌ساز پرواز مایکروسافت

در این بازی که برای اولین بار در سال 1982 رلیز شد و هنوز که هنوز است بهترین اثر تجاری موفق در این زمینه است و افراد زیادی به واسطه‌ی این بازی مهارت‌های خلبانی را آموخته اند. علت خوب بودن این موارد را در پست طبقه‌بندی بلوم توضیح داده‌ایم.

Tiltfactor لابراتوآور

این شرکت در سال 2003 تاسیس شد و یک مرکز تحقیقاتی مهم برای بازی‌های جدی محسوب می‌شود. هدف این شرکت بازی جدی برای تغییر اجتماعی است یعنی با استفاده از بازی‌ها کاری کنیم که حرکت‌های اجتماعی را ببینیم برای مثال چگونه با تظاهرات ضد واکسن برخورد کنیم. pox  ,awkward moment بهترین بازی‌های های این لابراتوآر هستند.

 A Force More Powerful (2006)

در این بازی که بازهم هدفش بازی برای تغییر است هدف این است که برای مثال مقاومت غیر خشونت‌آمیز را آموزش می‌دهید. در این بازی که سناریوبیسد است شما باید به عنوان یک رهبر صرب کاری کنید تا طرفداران شما بدون کوچکترین خشونتی مقاومت کنند.

دنیای بدون نفت

این بازی که توسط جین مک گونیگال طراحی شده است و قطعا می‌دانید که من چقدر طرفدار این بانو هستم یک بازی واقعیت بدیل است. این بازی به مدت 23 روز در سال 2007 و به صورت جهانی برگزار شد و هدف این بود که دنیا متوجه شود که بحران‌های نفتی چه پیامدی بر زندگی آن‌ها دارد. هدف این بود که شما به بدترین وضعیت ممکن نرسید و بازی برخلاف چیزی که ممکن است اول فکر کنید سرگرم‌کنندگی خوبی داشت.

foldit

هدف این بازی این بود که بازیگنان بتوانند ساختار یک ویروس را حدس بزنند Mason-Pfizer نام این ویروس بود و کاری که دانشمندان در 10 سال نتوانسته بودند انجام دهند بازیکنان عادی در 3 روز انجام دادند که یکی از خارق‌العاده‌ترین تاثیرات دنیای بازی در دنیای واقعی محسوب می‌شود.

IBM City One

با توجه به اینکه همه چیز در حال صنعتی‌شدن است چالش‌های زیادی در طراحی شهری وجود دارد که شرکت ibm برای این موضوع یک بازی طراحی کرده‌است. این بازی به نوعی مرجعی است که بازی‌های دیگر از آن کپی کرده‌اند یعن شما در این سبک بازی‌ها با چالش‌های دنیای واقعی آشنا می‌گردید.

Superbetter 

این بازی را قبلا در سایت معرفی کردیم که کار خانم مک گونیگال است در این بازی با دادن یک سری ماموریت شما در یک بازی واقعیت بدیل هستید. خلاصه داستان Superbetter را در این پست بخوانید.

بررسی بازی دارفور در حال مرگ است

Darfur is Dying (دارفور درحال مرگ است) یک بازی جدی مبتنی بر وب است که مشکلات و بحران‌های دو و نیم میلیون پناهنده را در منطقه دارفور سودان شبیه‌سازی می‌کند. این بازی توسط توسعه‌دهندگان بازی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی ساخته شده و برنده مسابقه «فعالان دیجیتالی دارفور» شده است. یک بازی اجتماعی اکشن و شبیه‌سازی مبتنی بر روایت است که در آن کاربر در اردوگاه پناهندگی دارفوریان ایفای نقش می‌کند و باید هنگام تهیه آب برای پناهجویان از حملات جنجویدها( Janjaweed) یا شبه‌نظامیان جلوگیری کند. در اطراف دارفور و اردوگاه‌های پناهندگان، احتمال حملات شبه‌نظامیان همیشه زیاد است و از این رو ترک اردوگاه‌ها حتی برای رفتن چند فوت برای بدست آوردن آب می‌تواند یک تجربه وحشتناک باشد.

نگاهی دقیق‌تر به این بازی

بیایید نگاهی دقیق‌تر به Darfur Dying بیاندازیم و ببینیم چه چیزی این بازی را به یک بازی جدی تبدیل کرده است؟

این بازی، بازیکن را به سمت یادگیری مشکلات و خطرات زندگی در اردوگاه پناهندگان سوق می‌دهد.

در مرحله اول شما یک شخصیت دارفوریایی را برای نشان دادن اردوگاه خود انتخاب می‌کنید. برای انجام این کار، بازیکن باید عضویت خانواده‌ای آواره شده را انتخاب کند

در مرحله بعد به شما دستور داده می شود که بیرون بروید و آب تهیه کنید. بنابراین، هدف بازی تأمین آب برای اردوگاه است. همچنین در مورد برخی از قوانین بازی به شما اخطار داده می‌شود، اینکه خود را از جنجویدها مخفی کنید. اما اگر هنگام جستجوی آب اسیر شدید، بازی بازخورد می‌دهد و شما را از قساوت‌های جنجویدها آگاه می‌کند.

پس از آن، می‌توانید انتخاب کنید به اردوگاه بروید یا دوباره امتحان کنید و آب بیشتری بدست آورید. در مراحل بعدی بازیکن باید با دقت آبی را که جمع‌آوری کرده بود، مدیریت کند.

همانطور که مشاهده می‌کنید، تمام ویژگی‌های کلی آنچه که باعث می‌شود یک بازی را بازی نامید در بازی Darfur is Dying وجود دارد.

بازی‌ جدی در حال توسعه است، چرا که روشهای جذاب‌تر، ایمن‌تر و ارزان‌تری را برای آموزش ارائه می‌دهد؛ از عناصر بسیار ساده بازی در یک زمینه آموزشی گرفته تا شبیه‌سازی‌های کامل از موقعیت‌های آموزشی حرفه‌ای همگی در بازی جدی دیده می‌شود.

در سایت بعضی از نمونه های بازی جدی تحت عنوان گیمیفیکیشن آورده شده است ( به نظر شما دلیل آن چیست) نمونه های دیگر بازی جدی در سایت:

1. آموزش امنیت سایبری به کودکان با گیمیفیکیشن
2. گیمیفیکیشن برای آموزش ریاضی ؛ Dragonbox یادگیری جبر آسان تر از همیشه
3. بازی The World Peace Game؛ یک بازی برای صلح!
4. Conspiracy code بازی آموزش تاریخ امریکا

5. Sokobond یک بازی جذاب برای آموزش شیمی

6. SCOOP! بازی جدی برای کاهش اضطراب ریاضی!

ادامه‌ی نقشه‌راه گیمیفیکیشن با پست درگیری ذهنی.