سلام کامران حاتمی هستم از تیم آقای گیمیفیکیشن به دلیل سوالات متعدد دوستان پیرامون کتاب های حوزه گیمیفیکیشن و اینکه چه کتابی را برای شروع گیمیفیکیشن باید مطالعه کنند تصمیم به نوشتن این مطلب گرفتم.(اگر هنوز نمی دانید گیمیفیکیشن چیست کلیک کنید)

اول باید بگویم این موضوع کاملا به زمان شما و حوزه ای که قرار است کار کنید، مرتبط است و این دو فاکتور بسیار تاثیر گذار هستند. به عنوان مثال حوزه منابع انسانی، مارکتینگ، تولید محصول، آموزش، یادگیری و حتی زندگی شخصی بخش ­های متفاوتی هستند که در هرکدام کتاب های تخصصی مربوط و مختص خودشان وجود دارد. برای درک انواع مختلف گیمیفیکیشن کلیک کنید.

لایو اینستای زیر راجع به همین موضوع است.

وقت کافی برای شروع گیمیفیکیشن دارید؟

در ابتدا اگر شما وقت زیادی برای خواندن گیمیفیکیشن ندارید بهترین کتاب کتاب طراحی گیمیفیکیشن است که تیم ما این کتاب را ترجمه کرده است و به صورت رایگان در سایت قرار داده است اما اگرشما وقت زیادی برای مطالعه دارید، بعد از خواندن کتاب طراحی گیمیفیکیشن و پیش از خواندن هرکتاب دیگری، کتاب Reality Is Broken نوشته خانم Jane McGonigal به شدت توصیه می­‌شود. این کتابی است که در بسیاری از لیست‌های کتب گیمیفیکیشن در رده اول قرار دارد. در این کتاب از ابتدا تا انتها کلمه Gamification  حتی یک بار به کار نرفته است.

معرفی کتاب های گیمیفیکیشن به صورت اختصاصی

با توجه به اینکه افراد معمولا زمان کافی برای بررسی همه کتاب های گیمیفیکیشن ندارند سعی کردم تا در وبسایت به نقد تک تک کتاب ها بپردازم تا با مطالعه این مطالب دقیق تر راجع به هر کتاب اطلاعات داشته باشید به همین منظور مطالبی را راجع به هر کتاب نوشته ام این نوشته ها در حال تکمیل هستند اما در حال حاضر مطالب زیر در سایت نوشته شده است:

• معرفی کتاب Gamification Playing For Profits
• معرفی کتاب اتاق فرار آموزشی
• معرفی کتاب Actioable Gamification نوشته یوکای چو
• معرفی کتاب Meet Your Happy Chemicals
• معرفی کتاب even ninja monkeys like to play
• معرفی کتاب Design for Kids
• معرفی کتاب غرقگی یا تچان یا Flow

شروع گیمیفیکیشن در مدیریت منابع انسانی

اگر هدف و فعالیت شما کارکردن در حوزه منابع انسانی است، چندین کتاب اختصاصی نوشته شده است ولی فایل pdf آنها در دسترس نیست و برای تهیه آن باید از سایت های خارجی اقدام کنید، مانند Human Resources Gamification و Gamification at work. ولی در این حوزه کتاب Gamification Revolution کتاب نسبتا خوبی است و مثال های زیادی در این حوزه آورده است البته این کتاب ساختار خوب و قوی ندارد و مانند  کتاب طراحی گیمیفیکیشن جذاب و شیوا نیست(نویسنده هر دو کتاب gabe zicherman است) البته یک کتاب فوق العاده که خودم آن را خوانده ام کتاب Enterprise gamification :Human Resource management است  من این کتاب را به وسیله یکی از دوستان از خارج کشور آورده ام و بهترین مثال های این حیطه در این کتاب وجود دارد.البته به زودی یک کتاب در این زمینه ترجمه می‌کنیم.

همچنین کتاب not everyone gets a trophy نیز با اینکه کتابی مستقیما مربوط به گیمیفیکیشن نیست اما برای خواندن بد نیست و دید خوبی به شما می‌دهد. کتاب بعدی که پیشرفته تر است کتاب the offica arcade است که برای شروع خوب نیست ولی در ادامه کتاب جذابی محسوب می‌شود.

شروع گیمیفیکیشن در مدیریت بازاریابی

در حوزه مارکتینگ اگر فعالیت می کنید، کتاب Press Start یک کتاب فوق العاده است. خوبی این کتاب این است که یک فرد که پروژه های عملی در این زمینه داشته است این کتاب را نگارش کرده است و طعنه می زند به آقای پروفسور و آقای مشاور که این افراد صرفا در جهت دیگری کار کرده اند و کتاب نوشته اند. این کتاب تنها کتاب خوب در این زمینه است. کتاب دیگر، کتاب Game-Base Marketing است که این کتاب بسیار ضعیف است! و توصیه ای به خواندن آن نمی‌کنم. بعد از این کتاب حتما کتاب Methods of persuation را بخوانید.

شروع گیمیفیکیشن در آموزش

در حوزه گیمیفیکیشن در آموزش کتاب Gamification of learning اولین کتاب نوشته شده است که من خواندم و کتاب معمولی رو به پایینی محسوب می‌شود. بهترین کتاب ها در این زمینه کتاب play to learn است که در حال اتمام ترجمه آن هستیم. کتاب دیگری که فوق العاده است کتاب exploring like a pirate است که در زمینه گیمیفیکیشن تدریس در یک کلام بی‌نظیر است که ترجمه این کتاب تمام شده و در حال چاپ است. بزرگترین نفر در این زمینه آقای کارل کپ است که حتما به وبسایت وی و وبینارها و مطالبش رجوع کنید.

در این زمینه بیشترین کتاب های ممکن گیمیفیکیشن نوشته شده است اگر معلم هستید کتاب Power Up Your Classroom هم کتاب خوبی خواهد بود.

شروع گیمیفیکیشن در زندگی شخصی

اگر در زندگی شخصی می خواهید تمرکز کنید، ابتدا کتاب Enterprise Gamification توصیه می شود، ممکن است اندکی مرتبط نباشد ولی برای شروع این کتاب بسیار مفید می باشد. اگر در این حوزه قرار است فعالیت کنید، باید کتاب های بسیار زیادی را مطالعه کنید. البته یک کتاب فوق العاده که خودم آن را خوانده ام کتاب Enterprise gamification :Healthcare & Fitness است  من این کتاب را به وسیله یکی از دوستان از خارج کشور آورده ام و بهترین مثال های این حیطه در این کتاب وجود دارد.همچنین کتاب tiny habits که در سال 2020 منتشر شده است کتاب فوق‌العاده جذابی خواهد بود.

شروع گیمیفیکیشن در باشگاه مشتریان

در صورتی که قصد کار کردن در حوزه باشگاه مشتریان دارید کتاب Loyalty 3 می تواند مفید باشد این کتاب از نسل 3 وفاداری صحبت می کند و این موضوع را بیان می کند که وفاداری نسل 3 با ترکیب گیمیفیکیشن و بیگ دیتا به دست می آید. برای درک صحیح این کتاب باید مقداری دانش IT داشته باشید و برای مثال مفهوم کلان داده ها را درک کرده باشید در غیر این صورت خیلی این کتاب برای شما مناسب نخواهد بود!

کلا در این زمینه کتاب خیلی خوب نداریم و البته در ایران کسی درک درستی از باشگاه مشتریان ندارد!

شروع گیمیفیکیشن در فروش

در صورتی که در زمینه فروش کار می کنید یا به مباحث نورومارکتینگ علاقه دارید کتاب Pitch anything برای شخص شما نوشته شده است. البته فراموش نکنید که قبل از اینکه این کتاب را بخوانید کتاب Enterprise Gamification را مطالعه کنید. ماریو هرگر هم یک کتاب در این زمینه دارد که مثال‌های این حوزه را بیان می‌کند اما تمام مثال‌ها مربوط به شبیه‌سازهای آموزشی هستند! و خواندن آن کتاب را نیز توصیه نمی‌کنم. سخیف‌ترین کتاب در این زمینه کتاب gamification playing for profit است. هرچند این کتاب برای شومن های ایرانی جذاب است! اما واقعا این کتاب سخیف ترین کتابی است که در زمینه گیمیفیکیشن خوانده ام!

گیمیفیکیشن در ایران

اگر به دنبال آموختن نوع برخورد جامعه ایران با گیمیفیکیشن هستید تنها راه حل شما کتاب الف تا ی گیمیفیکیشن است. کتاب الف تا ی گیمیفیکیشن به عنوان عیدی سال 98 به علاقه مندان گیمیفیکیشن و دوباره به صورت رایگان در اختیار این عزیزان قرار گرفت ذکر این نکته مهم است که این کتاب به هیچ وجه یک کتاب برای شروع یادگیری گیمیفیکیشن نیست! این کتاب حاصل تجربه های کامران حاتمی در انجام پروژه های گیمیفیکیشن در ایران است کار کردن با افق کورش، ایرانسل، ستاره 500 مربع، شهرداری تهران، یونیلیور، کارگزاری مفید، کارگزاری خوارزمی، محله گل و بلبل عموپورنگ و استارتاپ هایی نظیر دکمه، وستا، تیکا، هنر درمان، طرفداری و… باعث شکل گیری این کتاب شد. این کتاب شامل آموزش یک سری مفاهیم گیمیفیکیشنی و البته باید ها و نباید های پروژه های گیمیفیکیشنی می باشد. برای دریافت اینجا کلیک کنید.

یک کتاب به جای همه این کتاب ها؟

اگر به طور کلی فقط قصد دارید یک تک کتاب را مطالعه کنید و دانش نسبتا خوبی را در این حوزه پیدا کرده باشید، توصیه آقای گیمیفیکیشن به شما کتاب طراحی گیمیفیکیشن  می باشد. این کتاب ها بسیار خوب هستند.مخصوصا اگر قصد ایجاد گیمیفیکیشن در یک سایت یا اپلیکیشن را دارید.

کتاب دیگری به نام For The Win وجود دارد، که به نظر بنده این کتاب اندکی خشک است و خیلی جذاب نیست. این کتاب در واقع به رشته تحریر در آمده یک دوره ویدئویی آنلاین از دانشگاه پنسیلوانیا می باشد که می توانید بجای خواندن کتاب کورس ویدیویی را ببینید. نکته دیگر اینکه مطالب این کتاب ممکن است  اندکی قدیمی باشد. ممکن است توصیه بسیاری افراد برای شروع گیمیفیکیشن این کتاب باشد، من هم این کتاب را برای مطالعه شروع کردم اما مطالعه آن را با توجه به کتاب های خوب و جدیدی که اکنون داریم به هیچ عنوان توصیه نمی کنم.

و اما خبر خوشحال کننده برای کسانی که خیلی حرفه ای می خواهند شروع گیمیفیکیشن قوی داشته باشند!

 چکیده تمامی این کتاب ها را می توانید در دوره گیمیفیکیشن وبسایت آقای گیمیفیکیشن مشاهده کنید.